TSE'den Akkuyu NGS'ye 21,3 Milyar Liralık Yerli Ürün İmzası

Türk Standardları Enstitüsü (TSE) Başkanı Mahmut Sami Şahin, TSE'nin, uluslararası standardizasyon kuruluşlarında aktif görev üstlenen ve iş dünyasını ihtiyaç duyduğu tüm alanlarda deney-muayene-gözetim-belgelendirme gibi uygunluk değerlendirme hizmetleri veren bir kuruluş olduğunu anımsattı. Enstitünün, yaygın hizmet ağıyla değer ürettiğini aktaran Şahin, "Sanayicilerin yüksek kalitede, uluslararası standartlara uygun üretim yapmasına hizmet eden TSE, sadece ülkede değil, uluslararası alanda da tercih edilen, prestijli bir marka değerine kavuştu. Enstitü, dünyanın birçok ülkesindeki kuruluşlarla kurduğu güçlü iş ilişkileriyle sanayicilerimizin yaşayabileceği olası teknik engelleri kaldırıyor. Standartlara uygun ve kaliteli üretimi teşvik edecek çalışmalar yapıyor ve bunlarla ilgili belgeleri düzenliyor." dedi. Şahin, TSE'nin ülkenin enerji politikası doğrultusunda da faaliyetlerde bulunduğuna işaret ederek, Türkiye'nin, daha fazla yatırım yoluyla yerli üretim kapasitesini artırmak amacıyla enerji sektöründe yeniden yapılanma arayışına girdiğini söyledi. TSE'nin, Nükleer Güvenlik Denetimleri ve Yaptırımları Yönetmeliği hükümlerinde belirtilen düzenlemeler çerçevesinde Akkuyu NGS için saha ve inşaat denetimlerini gerçekleştirmek üzere teknik destek kuruluşu (TDK) olarak hizmet verdiğini anımsatan Şahin, "Türkiye ile Rusya hükümeti arasında 2010'da imzaları atılan Akkuyu NGS Projesi kapsamında aktif şekilde gerçekleştirilen TDK denetimleri, ilgili iş programı çerçevesinde, saha teknik uzmanları tarafından dereceli yaklaşımla yürütülüyor." diye konuştu. Şahin, Akkuyu NGS için Rusya, Ukrayna ve Avrupa ülkelerinde üretilen ekipmanların imalat denetimlerinin de ilgili uzmanlarca yapıldığını aktardı. TSE, yerli üreticilerden tedarik edilecek ürünlerden sorumlu Akkuyu NGS inşasında kullanılacak "yüksek güvenlikli ve herhangi bir güvenlik sınıfına girmeyen ürünlerin" yerli üreticilerden tedarikine yönelik görüşmelerin Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı koordinesinde 2012'de başlatıldığını hatırlatan Şahin, "ROSATOM ve REIN firmalarıyla (Rosatom Energy International) yapılan görüşmeler ve denetimlerle 2020'de TSE, Akkuyu NGS tarafından Türkiye'de 'Ana Malzeme Bilim Kuruluşu' olarak yetkilendirilmiştir. Enstitümüzün, 'Nükleer Güvenlik Sınıfı 3' kapsamındaki ürünlerin test ve belgelendirilmesi konusunda da yetki süreci devam ediyor." ifadesini kullandı. Şahin, TSE'nin, nükleer santral inşasında kullanılmak üzere yerli üreticilerden tedarik edilecek ürün ve ekipmanların proje normlarını kapsayacak şekilde test ve belgelendirmesinden sorumlu olduğunu kaydetti. Ayrıca, üreticiler tarafından üretilecek malzemeler ile baz materyal imalat prosedürü dokümanlarının hazırlanmasında teknik destek sağlanması konusunda da TSE'nin sorumluluğu olduğuna işaret eden Şahin, sözlerini şöyle sürdürdü: "Enstitümüz, ekipman üreticilerinin Akkuyu NGS teknik şartnamelerine göre hazırlanacak ekipman imalat prosedürü dokümanlarının hazırlanmasına, test programlarının oluşturulmasına, ekipman ve malzemelerin tasarım ve sismik hesaplamalarına teknik destek sağlıyor. Nükleer güç santralinde kullanılacak ürünlerin standardizasyonu, IC İçtaş-Titan 2 Ortaklığı tarafından talep edilen teknik karşılaştırma raporlarının düzenlenmesi ve ikame yerli ürünlerin tespit edilmesinden de sorumluyuz." Şahin, Akkuyu NGS'nin inşasındaki ürün gruplarına yönelik çalışmalar yapıldığını da söyledi. Teknik raporlar hazırlarken TSE laboratuvarlarından destek alındığına işaret eden Şahin, şunları kaydetti: "Enstitümüzün 'onaylı malzeme kuruluşu' olarak yetkilendirilmesi sonucu verdiğimiz hizmetlerle, şu ana kadar 21,3 milyar lira tutarında yerli malzeme sanayicilerimizden tedarik edilerek Akkuyu NGS Projesi'nde kullanıldı. Yapı sektörü üreticilerinden, donatı çeliği ve bağ teli tedariki için 9,6 milyar liralık ve ekipman üreticilerinden de 11,7 milyar liralık malzeme tedarik edilerek Akkuyu NGS Projesi'ne katkı sağlandı. Böylelikle ülkemiz sanayisinin de aynı doğrultuda ve sürdürülebilir biçimde güçlenmesini sağlayacak."